S obzirom da sam se tijekom studiranja često susretala s moždanim udarom i njegovim uzrocima, kao i posljedicama, pišem odgovor na temelju iskustva.
Moždani udar još se naziva i cerebrovaskularnim inzultom. Postoje ishemijski i hemoragijski moždani udar. Češće se javlja ishemijski moždani udar, čija je dugoročna prognoza ujedno i bolja. Dakle, oporavak pacijenta je brži i uspješniji. S druge strane, hemoragijski se moždani udar u populaciji javlja rjeđe u odnosu na ishemijski, a oporavak traje znatno duže. Čak i nakon sveobuhvatne rehabilitacije takvih pacijenata, sve važne životne funkcije (poput govora i kretanja) i, prije svega, samostalnost nisu u potpunosti oporavljeni.
Ishemija podrazumijeva narušenu opskrbu mozga kisikom. Do ishemijskog moždanog udara dovode tromboza i embolija. Tromboza je začepljenje krvnih žila uslijed stvaranja ugruška krvi (koji se naziva tromb). Embolija je prekid cirkulacije krvi zbog začepljenja krvnim ugruškom, odnosno embolusom. Embolus putuje krvnim žilama te u jednom trenutku zastane i začepi žilu. Obje vrste krvnog ugruška onemogućuju pravilan dotok hrane (konkretno glukoze) i kisika u moždano tkivo, zbog čega to moždano tkivo odumire. Odumiranje tkiva naziva se nekroza ili infarkt.
Hemoragija je krvarenje koje nastaje zbog rupture ili prsnuća krvne žile. Krvarenje može biti intracerebralno (unutar mozga) i ekstracerebralno (izvan mozga). Intracerebralno krvarenje nastaje zbog prsnuća krvne žile u mozgu ili moždanom deblu, a do prsnuća žile često dovodi visok krvni tlak. Ekstracerebralno krvarenje je prsnuće krvne žile u jednoj od tri moždane ovojnice, a uzroci su aneurizma (proširenje stijenke krvne žile koje prsne) ili traumatske ozljede glave (do kojih najčešće dovode ozljede pri prometnim nesrećama). Ekstracerebralna krvarenja mogu biti subarahnoidalna (ispod arahnoidalne ovojnice), subduralna (ispod ovojnice koja se naziva dura mater) i epiduralna (krvarenje između ovojnice dure mater i lubanje).
